2400ﺳﺎل ﻗﺒﻞ، ﻌﻨ در زﻣﺎن ﺎدﺷﺎﻫ ﺧﺸﺎﺎرﺷﺎه، ﻧﺸﺮﻪﻫﺎ ﺑﺮ روی ﻮﺳﺖ و ﺮم ﺗﻬﻪ ﻣﺷﺪ ﻪ در آن از ﺟﻨﻬﺎ، ﻓﺘﻮﺣﺎت، وﺿﻊ وﻻﺎت، ﻣﻮﻗﻌﺖ دﺷﻤﻨﺎن، اﺧﺒﺎر داﺧﻠ از ﺟﻤﻠﻪ ﺗﺠﺎرت، داد و ﺳﺘﺪ و ﺑﺎزرﺎﻧ ﺳﺨﻦ ﺑﻪ ﻣﺎن ﻣآﻣﺪ. از زﻣﺎن ﺎدﺷﺎﻫﺎن ﻫﺨﺎﻣﻨـﺸ ﺗـﺎ زﻣـﺎن رواج ﻣﺬﻫﺐ زردﺷﺖ اﻦ ﻗﺒﻞ ﻧﺸﺮﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺎن ﺗﺮﺐ ﺳﺎﺳ، ﺟﻨ، اداری و ﺗﺠﺎری ﺗﻬﻪ و ﺗﻮزﻊ ﻣﺷﺪ.
در دوران اﺳﺘﻼ و ﺣﻤﺮاﻧ ﻣﻐﻮﻻن ﺑﺮ اﺮان و ﻧﺰ ورود ﻧﺨﺴﺘﻦ دﺳﺘﺎه ﺎپ ﺑﻪ ﺸﻮر در اﻦ دوره، ﻣﻄﺒﻮﻋﺎت ﻓﺎرﺳزﺑﺎن ﺑﺶ از ﻫﺮ زﻣﺎن دﺮ ﻣﺘﺤﻮل ﺷﺪ. اـﻦ دﺳـﺘﺎه ـﺎپ ﺑﺴﺎر اﺑﺘﺪا و ﺑﺮ اﺻﻞ ﺣﺎ ﺑﺮ روی ﺮم اﺳﺘﻮار ﺑﻮد و ﺑﺸﺘﺮ ﺑﺮای ﺎپ اﺳﻨﺎس اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺷﺪ. ﺑﺎ ﻓﺘﺢ ﺳﻤﺮﻗﻨﺪ ﺑﻪوﺳﻠﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن در ﺳـﺎل 78ﻫـ . ق ﺻـﻨﻌﺖ ﺎﻏﺬﺳـﺎزی در ﻣـﺎن ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن اﺑﺘﺪا در ﻧﺎﺣﻪ ﺧﺮاﺳﺎن و ﺳﺲ در ﻋﺮاق رواج ﺎﻓﺖ. رواج اﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﺮ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی اﻃﻼع رﺳﺎﻧ و ﻧﺸﺮ ﺘﺎﺑﻬﺎ و رﺳﺎﻧﻪﻫﺎی ادواری ﻪ ﺑﺨﺸ از آن ﺑﻪ آﻬ و ﺗﺒﻠـﻎ ﺗﺠـﺎری و ﺳﺎﺳ اﺧﺘﺼﺎص داﺷﺖ ﺗﺄﺛﺮ ﺷﺮﻓ ﻣﺬاﺷﺖ.
1 – بافت و معماری بازار: از گذشته های دور، بافت و معماری بازار در ایران، تداعی کننده نوعی تبلیغات برای فروش کالاهای تجاری بوده است. از ویژگی های بازار در ایران می توان به سرپوشیده بودن بازارها، امکان ورود به آن جا از خیابان های مختلف، مطابقت داشتن با آب و هوای کویری ایران، وجود مراکز تجمع مانند چهارسوق ها، راسته ها و تیمچه ها، تجمع هر صنف در بخشی از بازار، عرضه اجناس در بیرون از مغازه، بوی ادویه و صدای پتک (به عنوان نوعی تبلیغ)، و وجود قهوه خانه ها، کافه ها و جارچیها در بازار اشاره کرد.
2- استفاده از نمادهای خاص برای معرفی حرفه و کالا
3- بازارهای هفتگی : در بازارهای هفتگی، که هنوز هم در برخی از شهرهای کشور دایرند، هر کس کالایی دارد عرضه می کند.
4- جارچی و فروشندگان سیار : معمولا یک نفر جارچی با فروشندگان سیار، که در مناطق مختلف انواع مایحتاج روستائیان را توزیع می کردند، همراه می شد. ( محکی، 1388: 30)
تحولاتی که در روند تبلیغات بازرگانی در ایران پس از ورود وسایل ارتباط جمعی اتفاق افتاد، می توان به شش مرحله تقسیم کرد:
مرحله اول– آغاز چاپ اعلان های تبلیغاتی: در ششمین شماره از رومه وقایع اتفاقیه در سال 1851 میلادی، برای اولین بار آگهی مطبوعاتی در ایران به چاپ رسید.
مرحله دوم– چاپ آگهی های تبلیغاتی به شیوة امروزی و تاسیس اولین آژانس های تبلیغاتی در ایران.
مرحله سوم– ورود یک سری کالاهای جدید به بازار (پودر لباسشویی فاب، کلینکس، پپسی کولا)، تبلیغ انواع داروهای تقویتی، مسکن و ترک اعتیاد، چاپ پوسترهای تبلیغاتی رنگی، تابلوهای نئون، بروشورها و کاتالوگ های رنگی وارداتی، انجام اولین تحقیقات بازاریابی، ورود آگهی به رادیو ایران (از 1956)، اولین آگهی انتظاری (بتون آرمه)، ورود آمریکا به بازار ایران تحت تاثیر اصل 4 ترومن و درگیری ایران و انگلیس بر سر ملی شدن صنعت نفت، قرار گرفتن کالاهای آمریکایی در صدر آگهی های مطبوعاتی کالاهای خارجی در اواخر این دوره.
مرحله چهارم– از ورود آگهی به تلویزیون ایران تا وقوع انقلاب اسلامی: در سال 1337 ه . ش نخستین فرستنده تلویزیونی در ایران از سوی بخش خصوصی، (توسط شخصی به نام پاسال)،تاسیس شد که منبع تامین هزینه های آن، درآمد حاصل از آگهی تجاری بود. رشد صنایع مونتاژ، رشد قیمت نفت و افزایش واردات کالاهای مصرفی، تاسیس آژانس های جدید تبلیغاتی، تاسیس تلویزیون دولتی، ورود تلویزیون رنگی، تاسیس سینماهای جدید و متعدد، انتشار مجلات سرگرم کننده متنوع با چاپ جدید و تقویت ارزش های تجددخواهی در کشور، تولید فیلم های تبلیغاتی ایرانی، ورود جایزه به آگهی های بازرگانی، رشد آگهی های موزیکال ایرانی، استفاده افراطی از نمادهای مبتذل و ، و ورود درس تبلیغات بازرگانی به برخی از دانشکده های کشور از مهمترین تحولات این دوره هستند.
مرحله پنجم– از پیروزی انقلاب تا پایان جنگ تحمیلی عراق علیه ایران: در این دوره تبلیغات بازرگانی کاهش چشمگیر داشت که دلایل آن عبارت بودند از: منفی تلقی شدن ارزش هایی مانند غربزدگی، مصرف گرایی، تجدد، تفاوت طبقاتی، سرمایه داری و …( که مفاهیم مرتبط با تبلیغات بازرگانی هستند)، اعلام ملی شدن بیشتر صنایع مونتاژ و مادر و تغییر مدیریت و مالکیت این شرکت ها، تحریم اقتصادی، ضعف مدیریت صنایع ملی شده و افزایش سریع جمعیت و در نتیجه کاهش تولید و افزایش تقاضا، کاهش محیط انتشار آگهی، تغییرات در ایدئولوژی حاکم، عدم توانایی تلویزیون در انطباق سریع با این تحولات و کاهش حجم ساعات پخش تلویزیون، حمله عراق، تشدید تحریم های اقتصادی و برقراری سیستم کوپنی، انتقال سیستم توزیع کالاها به مراکز دولتی و از بین رفتن تنوع مارکهای مختلف و فقدان رقابت، ممنوعیت ورود کالاهای خارجی. در این دوره، بیشتر آگهی ها در مطبوعات منتشر می شدند.
مرحله ششم–از خاتمه جنگ تحمیلی تاکنون: با تغییر نظام اقتصادی به یک اقتصاد باز مبتنی بر رقابت و انتقال واردات بازرگانی از مراکز تهیه و تولید دولتی به بخش خصوصی و مجوز ورود کالاهای خارجی، سهم آگهی های بازرگانی در مطبوعات افزایش یافت، پخش آگهی در تلویزیون مجدداً آغاز شد و تبلیغات در سطح خیابان ها و دیوارها، بدنه اتوبوس ها و سینماها توسعه یافت.
درباره این سایت